Spoor Heerenveen-Groningen: Lust of Last?

Sinds enkele jaren wordt er gestudeerd op het aanleggen van een spoorverbinding tussen Groningen en Heerenveen. De lijn moet een verbinding gaan vormen tussen de bestaande stations Groningen en Heerenveen, met een nieuw station in Drachten. Het tracé wordt 58 kilometer lang en telt waarschijnlijk 28 kunstwerken. De VVD verwacht weinig effect van deze lijn en heeft dit bij verschillende gelegenheden ook naar voren gebracht.

Enkele argumenten die wat de VVD betreft steekhoudend zijn om deze spoorlijn niet te willen:
het is de vraag voor welk probleem de aanleg van dit stukje spoor een oplossing is. Aanleg vindt plaats naast de beste vierbaansweg in Noord Nederland met daarop ook een hele goede, snelle busverbinding. Er wordt voor het Noorden geen plus gecreëerd qua bereikbaarheid van het Noordelijke landsdeel, maar er wordt binnen het Noorden iets gecreëerd waar we vraagtekens bij kunnen zetten. Iemand besluit in Zwolle of in Leeuwarden om naar Groningen te gaan en niet in Heerenveen. Er wordt m.a.w. geen aanvullend reizigerspotentieel gecreëerd. Dat geldt des te meer nu de Hanzelijn via Lelystad naar Zwolle praktisch klaar is.

Nut en noodzaak van investeringen moeten worden afgezet tegen de kosten. Er wordt nu reeds jaren gegoocheld met cijfers en tegen de leden van Provinciale Staten wordt door de verantwoordelijke gedeputeerde gezegd dat er niet over nut of noodzaak kan worden gesproken omdat anders het hele RSP bouwwerk in elkaar zal storten.
Dit is een vreemde stellingname, omdat de decentrale projecten, waaronder de spoorlijn, later zijn ingebracht door de regio. De inzet van de middelen hiervoor, is ook een decentrale bevoegdheid, mits besteed aan infrastructuurprojecten (weg of OV)
Na eerdere ophoging van kredietraming naar 670 miljoen moet het nu weer voor maximaal 577 miljoen en moet de markt aangeven onder welke condities zij dit kunnen realiseren. Onduidelijk is of en in hoeverre er dan een jaarlijkse exploitatiesubsidie moet worden bijgelegd en of dat lasten van de aanleg worden versleuteld in de jaarlijkse onderhoudsbijdrage.

De gedeputeerde heeft toegezegd dat Provinciale Staten inzage krijgen in de sondering van de Markt. Die inzage is tot nu toe niet gegeven, maar het is ook de vraag wat dit waard is. Wordt aanleg pas haalbaar als de bestaande perfecte busverbinding wordt opgedoekt, waarbij de passagier meer gaat betalen? Is de aanleg pas haalbaar als er een forse jaarlijkse subsidie moet worden toegekend? Wordt aanleg haalbaar gemaakt als er ook opbrengsten uit woningbouw moeten worden gehaald? Als parkeren in Groningen weer eens duurder gemaakt zodat mensen uit hun auto worden gejaagd? Met dit soort kunstgrepen wordt geprobeerd de trein rendabel te maken, zoals uit eerdere studies al is gebleken.

Andere partijen hadden vier jaar geleden de aanleg van het spoor in hun verkiezingsprogramma staan. Nu zeggen ze hier niks meer over, dat zou je voortschrijdend inzicht kunnen noemen. De VVD stond vanaf het begin kritisch in dit dossier en is tegenstander van de onrendabele investering die de spoorlijn Heerenveen- Groningen is. De gigantische hoeveelheid middelen die daarin moeten worden geïnvesteerd kunnen wat de VVD betreft beter en efficiënter elders worden benut. De VVD wil betaalbaar openbaar vervoer dat niet dient als vervanger van de auto maar als aanvulling daarop.

Otto van der Galien
VVD Statenlid provincie Fryslân

Publicatiedatum: 31 januari 2011